URAP nedir? ODTÜ URAP ne iş yapar?
URAP nedir ve ne iş yapar? URAP, ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından kurulan bir üniversite akademik performans ölçüm ve derecelendirme kuruluşudur. Her yıl çeşitli kriterlere göre hem Türkiye üniversitelerini, hem de dünya ölçeğinde 2000 kadar üniversiteyi akademik performansları açısından değerlendirmektedir.
İçindekiler
- 1 URAP nedir ve ne iş yapar? URAP, ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından kurulan bir üniversite akademik performans ölçüm ve derecelendirme kuruluşudur. Her yıl çeşitli kriterlere göre hem Türkiye üniversitelerini, hem de dünya ölçeğinde 2000 kadar üniversiteyi akademik performansları açısından değerlendirmektedir.
- 2 Tübitak 2014 Yılının En Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksini açıkladı
- 3 URAP Türkiye Sıralaması
- 4 URAP Dünya Sıralaması
Tübitak 2014 Yılının En Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksini açıkladı
URAP Araştırma Laboratuarı 2009 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Enformatik Enstitüsü bünyesinde kurulmuştur. URAP’ın amacı yükseköğretim kurumlarını akademik başarıları doğrultusunda değerlendirebilmek için bilimsel metodlar geliştirmek ve yapılan çalışmaların sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmaktır.
Bu çalışmaların bir ürünü olan URAP Dünya üniversiteleri sıralaması 2000 dünya üniversitesini, URAP Türkiye Sıralaması da Türkiye’de yer alan 100’ü aşkın üniversiteyi çeşitli akademik performans kriterlerine göre sıralamaktadır.
URAP sıralamaları üniversiteleri iyiler ve kötüler şeklinde ayırmayı hedeflememektedir. URAP’ın hedefi, çalışmalar sonucunda elde edilen veriler ile üniversitelerin kendi akademik performanslarını diğer üniversitelerle karşılaştırabilmesine ve belirlenen kriterlere göre gelişmeye açık yanlarını farketmelerine yardımcı olmaktır.
URAP Türkiye Sıralaması
Sıralamada, YÖK, ÖSYM, ISI Web of Science gibi açık, güvenilir kaynaklardan alınan ve yayın sayısı, kişi başına düşen yayın sayısı, atıf sayısı, kişi başına düşen atıf sayısı, toplam bilimsel döküman sayısı, kişi başına düşen toplam döküman sayısı, doktora öğrenci sayısı, doktora öğrenci oranı, kişi başına düşen öğrenci sayısı gibi bilimsel üretkenliğe dayanan veriler kullanılmaktadır. Genel Türkiye sıralaması, 2000 yılından önce kurulmuş olan üniversiteler, 2000’den sonra kurulmuş yeni üniversiteler, tıp fakültesi olan ve olmayan üniversiteler, devlet ve vakıf üniversiteleri aşağıdaki tabloda açıklanan 9 kriter üzerinden hesaplanan puanlara göre sıralanmıştır:
Kriter | Amaç | Açıklama | Kaynak |
---|---|---|---|
Makale Sayısı | Araştırma | 2010 yılına ait SCI, SSCI ve AHCI taramalarına giren makale sayısı | ISI |
Öğretim Üyesi Başına Düşen Makale Sayısı | Araştırma | 2010 yılına ait SCI, SSCI ve AHCI taramalarına giren makale sayısı / 2009 yılı Öğretim Üyesi Sayısı | ISI ve YÖK |
Atıf Sayısı | Araştırma | 2006-2010 yılları arasında yayınlanan makalelere 2010 yılında yapılan atıf sayısı | ISI |
Öğretim Üyesi Başına Düşen Atıf Sayısı | Araştırma | 2006-2010 yılları arasında yayınlanan makalelere 2010 yılında yapılan atıf sayısı / 2009 yılı Öğretim Üyesi Sayısı | ISI ve YÖK |
Toplam Bilimsel Doküman Sayısı | Araştırma | 2006-2010 yılları arası yapılan toplam yayın, tebliğ vb. sayısı | ISI |
Öğretim Üyesi Başına Düşen Toplam Bilimsel Doküman Sayısı | Araştırma | 2006-2010 yılları arası yapılan toplam yayın, tebliğ vb. sayısı / 2009 yılı Öğretim Üyesi Sayısı | ISI |
Doktora Öğrenci Sayısı | Eğitim ve Araştırma | 2009-2010 Öğretim Yılı doktora öğrenci sayısı | ÖSYM |
Doktora Öğrenci Oranı | Eğitim ve Araştırma | 2009-2010 Öğretim Yılı doktora öğrenci sayısı / aynı dönemdeki toplam öğrenci sayısı | ÖSYM |
Öğretim Üyesi Başına Düşen Öğrenci Sayısı | Eğitim | 2009-2010 Öğretim Yılı toplam öğrenci sayısı / 2009 yılı Öğretim Üyesi Sayısı | ÖSYM ve YÖK |
Genel sıralamalara ek olarak üniversiteler mühendislik, sosyal bilimler, temel bilimler, tıp, yaşam bilimleri ve ziraat – çevre bilimleri olmak üzere 6 bilimsel alana yaptıkları katkı bakımından da sıralanmaktadır. Alanların belirlenmesinde ISI’ın dergilere göre yaptığı sınıflandırma esas alınmaktadır [17]. Dolayısıyla, kullanılan alan kavramı fakülte ya da bölüm kavramıyla örtüşmemektedir. Örneğin; tıp fakültesi olmayan bir üniversite, bu alana dahil olan bir dergide yayın yapmışsa, tıp alanı sıralamasında yer alabilmektedir.
İstanbul Üniversitesi Dünyanın en iyi 500 üniversitesi listesine 9. kez girdi.
Alan tanımlarının bölüm ve fakülte kavramlarıyla tam olarak örtüşmemesi öğretim üyesi sayısının alanlara sağlıklı bir şekilde dağıtılmasına imkan vermemektedir. Dolayısıyla, genel sıralamada kişi başına düşen makale sayısı gibi bazı kriterler alan sıralamalarında kullanılamamaktadır. Buna karşılık alan sıralamalarında yayın kalitesini belirleyen Toplam Dergi Etki Faktörü adlı yeni bir kriter kullanılmaktadır. Bu kriter, o alandaki farklı dergilerde çıkan makale sayılarının ilgili dergilerin etki faktörleri ile çarpılmasından elde edilmektedir. Aşağıdaki tabloda alan sıralamalarında kullanılan 4 kriter ve ağırlık yüzdeleri belirtilmiştir.
Kriter | Kaynak | Ağırlık | Açıklama |
---|---|---|---|
Makale Sayısı | ISI | %35 | 2010 yılına ait SCI, SSCI ve AHCI taramalarına giren makale sayısı |
Atıf Sayısı | ISI | %25 | 2006-2010 yılları arasında yayınlanan makalelere 2010 yılında yapılan atıf sayısı |
Toplam Bilimsel Doküman Sayısı | ISI | %25 | 2006-2010 yılları arası yapılan toplam yayın, tebliğ vb. sayısı |
Toplam Etki Değeri Faktörü | ISI | %15 | 2006-2010 yılları arası yayınlanan makale sayılarının basıldıkları dergilerin etki faktörleri ile çarpımlarının toplamı |
URAP Dünya Sıralaması
URAP Dünya sıralamasında kullanılan kriterler Türkiye sıralamasında kullanılan kriterlerle büyük ölçüde örtüşmektedir. Ancak, dünya sıralamasında değerlendirmeye alınan kurumların öğretim üyesi ve öğrenci sayılarına yönelik sağlıklı verilerin bulunmaması nedeniyle kişi başına düşen yayın ve atıf sayısı gibi kriterler değerlendirme dışında bırakılmıştır. Dünya üniversitelerinin genel sıralamasında kullanılan ana kriterler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
Kriter | Kaynak | Açıklama |
---|---|---|
Makale Sayısı | ISI | 2010 yılına ait SCI, SSCI ve AHCI taramalarına giren makale sayısı |
Atıf Sayısı | ISI | 2006-2010 yılları arasında yayınlanan makalelere 2010 yılında yapılan atıf sayısı |
Toplam Bilimsel Doküman Sayısı | ISI | 2006-2010 yılları arası yapılan toplam yayın, tebliğ vb. sayısı |
Dergi Etkinliği Toplamı | ISI | 2006-2010 yılları arası yapılan yayınların basıldığı dergilerin etkinlik çarpanlarının toplamı |
Dergi Atıf Etkinliği Toplamı | ISI | 2006-2010 yılları arası yapılan yayınların atıf aldığı yayınların basıldığı dergilerin etkinlik çarpanlarının toplamı (alınan atıfların kalitesini ölçmek amaçlanmıştır). |
İşbirliği | ISI | 2010 yılında başka ülkelerden üniversitelerle ortaklaşa yapılmış yayın sayısı |
URAP’ın 2011’de yayınladığı sıralamada dünya üniversiteleri Tıp, Mühendislik, Sosyal Bilimler, Temel Bilimler, Yaşam Bilimleri ve Ziraat/Çevre alanlarına yaptıkları katkı bakımından da sıralanmıştır. Alan sıralamalarında kullanılan kriterler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
Kriter | Kaynak | Açıklama |
---|---|---|
Makale Sayısı | ISI | İlgili alanda 2010 yılına ait SCI, SSCI ve AHCI taramalarına giren makale sayısı. Birden fazla alanda indekslenen dergilerde yapılan yayınlar ilgili alanlara eşit olarak dağıtılmıştır. |
Atıf Sayısı | ISI | İlgili alanda 2006-2010 yılları arasında yayınlanan makalelere 2010 yılında yapılan atıf sayısı. |
Toplam Bilimsel Doküman Sayısı | ISI | İlgili alanda 2006-2010 yılları arası yapılan toplam yayın, tebliğ vb. sayısı [20]. Birden fazla alanda indekslenen kaynaklarda yapılan yayınlar ilgili alanlara eşit olarak dağıtılmıştır. |
Dergi Etkinliği Toplamı | ISI | İlgili alanda 2006-2010 yılları arası yapılan yayınların basıldığı dergilerin etkinlik çarpanlarının toplamı. Birden fazla alana dahil olan dergilerin etkinlik değerleri ilgili alanlara eşit olarak dağıtılmıştır. |
Dergi Atıf Etkinliği Toplamı | ISI | İlgili alanda 2006-2010 yılları arası yapılan yayınların atıf aldığı yayınların basıldığı dergilerin etkinlik çarpanlarının toplamı (alınan atıfların kalitesini ölçmek amaçlanmıştır). |
İşbirliği | ISI | İlgili alanda 2010 yılında başka ülkelerden üniversitelerle ortaklaşa yapılmış yayın sayısı. |
URAP Dünya Sıralaması’nda Türkiye’den 67 üniversite yer almıştır. Tıp alanında İstanbul ve Hacettepe Üniversiteleri ilk 200, mühendislik alanında ODTÜ ve İTÜ ilk 250, temel bilimlerde ODTÜ ilk 500, sosyal bilimlerde ODTÜ, Bilkent, Hacettepe ve Gazi ilk 500 içerisinde yer almıştır.
Yorum yaz